Ad astra: intimna svemirska drama

Žanr: SF

Režija: Džejms Grej

Uloge: Bred Pit, Tomi Li Džouns

Džejms Grej, režiser srednje generacije, snimio je u karijeri nekoliko zanimljivih drama u kojima su uglavnom dominirali Hoakin Finiks i Mark Valberg. Bili su to filmovi tankih budžeta, relativnog uspeha i veoma zanimljive estetike. Zato je, valjda, pre nekoliko godina dobio priliku da režira veoma zahtevan film "Izgubljeni grad Z" o majoru Persivalu Fosetu koji je u vikrtorijansko doba netragom nestao u prašumama Amazonije tragajući za, nikada pronađenim, majanskim gradom.

Posle tog, mora se istaći, odličnog istorijskog epa, stiglo je vreme za naplatu, a ona mu je ispostavljena scenarijom za film "Ad astra" (Do zvezda) sa sve Bredom Pitom i Tomijem Lijem Džounsom u glavnim ulogama. I Grej je preskočio iz jednog žanra u drugi bez ikakvih poteškoća, ne bi li stvorio estetski još lepšu i kvalitetniju priču.

A ona prati astronauta Roja MekBrajda (Bred Pit) na misterioznom putu do ivice Sunčevog sistema u naporu da pronađe svog davno izgubljenog oca Kliforda (Tomi Li Džouns).

Zemlja je u opasnosti jer sa ivice Mlečnog puta povremeno stiže energetski udar koji bi mogao čovečanstvo da vrati u kameno doba ako nastavi da bombarduje Zemlju. Stručnjaci smatraju da udar dolazi sa davno poslatog i izgubljenog svemirskog broda kojim upravlja Kliford, za kojeg se do sad mislilo da je mrtav, zajedno sa članovima posade. Vlasti šalju Roja na zemaljsku ispostavu na Marsu, odakle bi trebalo da pošalje poruku do orbite Neptuna gde se, navodno, nalazi njegov otac, smatrajući da bi veza između sina i oca ovog starijeg mogla da natera da se ipak javi.

Lik kojeg igra Bred Pit će nadalje prekršiti sva pravila službe i što je mnogo važnije – ljudskosti, kako bi i sam došao do Neptuna i suočio se sa ocem koji je, na svojoj strani, žrtvovao čitavu svoju posadu, svoju očinsku ulogu, pa na kraju i sebe, kako bi pronašao dokaze o postojanju neke druge inteligentne civilizacije u svemiru.

Za razliku od nekih sličnih filmskih ostvarenja poput "Gravitacije", "Kontakta" ili "Armstronga", "Ad Astra" je porodična saga o čoveku koji se bori sa osobom kakva postaje, dok proživljava sve intenzivniju želju da se ponovo poveže sa ocem koji ga je napustio. Od samog početka, Kliford je više plod Rojeve mašte nego stvarna očinska figura, on je komad svetla na kraju mračnog svemira koji bi trebalo sinu da pruži odgovore na pitanja koja ga muče ceo život. Ali odgovori često imaju više razornu, nego katarzičnu moć.

Publika je imala šta da zameri ovom filmu, a najčešće su to bile primedbe da je film nedorečen, da ima ozbiljne rupe u scenariju i da krši osnove zanata pripovedanja, pre svega pravilo o puški na zidu u prvom činu. No, za razliku od filma "Interstellar" koji je obilovao dijaloškim objašnjenjima svake pojave koju vidimo na ekranu, kao da smo na nekakvom kursu astro-fizike, "Ad astra" se prepušta povremenim kratkim Pitovim monolozima i nudi nam priču ispričanu više uzbudljivim vizuelnim efektima, slikama i scenama, nego škrtim dijalozima. U ovom filmu morate da domaštavate motive i prepustite se obilju emocija koje se ocrtavaju na Pitovom licu dok hrli ka cilju.

To nije naučnofantastični blokbaster, iako ima sve vizuelne odlike, pa i više od toga. "Ad astra" je drama o odnosu oca i sina, o žudnji za dokazom da nismo sami u svemiru, o krhkosti ljudskog duha ili o njegovoj snazi. Osim toga, on nam ne donosi odgovore na velika i sudbinska pitanja, samo na ona koja se tiču naše sposobnosti da se suočimo sa ultimativnim razočaranjima.

Takođe, "Ad astra" nema negativca čiji postupci generišu radnju filma. Ovde su negativci ujedno i pozitivci, baš kao u životu, samo ih izbor sledećeg koraka čini jednim ili drugim. U takvoj drami do sjaja stiže glumački talenat Breda Pita koji je maestralno svoj lik provozao od racionalnosti astronauta do sociopatskih crta čoveka polomljenog svemirskom avanturom. Na takav performans, minijatura Tomija Lija Džounsa dođe kao biser na vrhu torte.  

Petar Klaić